Süt sığırcılığında embriyo naklinin önemi?
Süt sığırcılığında embriyo nakli, genetik potansiyeli yüksek olan hayvanların genlerini daha etkin bir şekilde çoğaltmak ve yaymak için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem, süt verimi yüksek, hastalıklara dayanıklı, genetik olarak değerli sığırların genlerini diğer hayvanlara aktarmak amacıyla uygulanır.
İşte embriyo naklinin süt sığırcılığındaki önemli yönleri:
Genetik İlerleme ve İyileştirme:
Embriyo nakli, genetik olarak üstün süt sığırlarının genlerini hızlı bir şekilde çoğaltarak genetik ilerlemeyi sağlar. Bu sayede daha yüksek süt verimine sahip sığırlar elde edilir.
Genetik Çeşitlilik ve Hastalık Direnci:
Embriyo nakli, genetik çeşitliliği artırabilir ve bu da hastalıklara karşı daha dayanıklı sığırların üretilmesine olanak tanır.
Zaman ve Enerji Tasarrufu:
Doğal yolla bu kadar hızlı ve etkin bir şekilde genetik iyileşme elde etmek çok zaman alabilir. Embriyo nakli, bu süreci hızlandırarak zaman ve enerji tasarrufu sağlar.
Daha Hızlı Üreme:
Embriyo nakli, genetik olarak değerli bir sığırdan alınan embriyoyu, başka bir sığırın rahmine yerleştirme işlemini içerir. Bu, değerli genleri taşıyan hayvanların daha hızlı bir şekilde üremesine imkan tanır.
Daha Fazla Et ve Süt Üretimi:
Embriyo nakli ile elde edilen genetik olarak iyileştirilmiş sığırlar, daha fazla et ve süt üretebilirler, bu da ekonomik açıdan avantajlıdır.
Dünyada Embriyo Transferi Çalışmaları?
Günümüzde, embriyo transfer (ET) uygulaması hayvancılığı gelişmiş tüm ülkelerde ırkların ıslah edilmesi amacıyla kullanılmış ve kullanılmakta olan en ileri biyoteknolojik yöntem olarak öne çıkmaktadır.
Genomik değerlendirme ile beraber kullanılması embriyo transfer uygulamasından elde edilecek faydayı daha da arttırmaktadır. Hayvancılığını geliştirmek isteyen ülkelerde de embriyo transfer uygulaması yaygın olarak kullanılmaktadır.
Embriyo transferi çalışmaları ilk defa 1890’lı yıllarda tavşanlarda başlamış ve çiftlik hayvanlarında ilk ET ile doğum 1951 yılında gerçekleşmiştir. Türkiye’de embriyo transfer çalışmaları 1981 yılında tavşanlarda, 1983 yılında farelerde, 1984 yılında koyunlarda, 1986 yılında ise ineklerde yürütülmüştür. Sığır yetiştiriciliğinde ticari anlamda ET, 1970’li yılların başlarında ABD başlamıştır.
Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Embriyo Çalışmaları?
Embriyo Transferi teknolojisinin endüstrileşmesi ile birlikte, ülkemizde kamu kurumlarının öncülüğünde ET projeleri gerçekleştirilmiştir. Nitekim Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Yükseköğretim Kurulu, Bölgesel Kalkınma Odaklı İhtisaslaşma Projesi kapsamında kurulan, GETEM Üniversite bünyesinde ET teknolojisini yaygınlaştırılması amacıyla kurulan ilk uygulama ve araştırma merkezidir.
GETEM donör hayvan popülasyonu işletmesi üniversitemiz yerleşkesinde 2018 yılında kurulmuştur. Bunu için önce Almanya’dan ithal edilen 90 baş boğa altı düveye Amerika’dan ithal edilen Holstein ırkı dondurulmuş-çözdürülmüş embriyolar transfer edildi. Bu uygulamalar sonucu doğan 42 baş yüksek TPI’lı (total performance index) düveler GETEM’in ilk donör popülasyonunu oluşturmuştur (Şekil1).
Bu donör popülasyonundan oluşturulmasından, 2023 Ekim ayına kadar yaklaşık 500 embriyo üretilmiştir. Aynı dönemler arasında 300’ün üzerinde ET gerçekleştirilmiş ve bu transferlerden 110 gebelik elde edilmiştir.
Bu çalışmalar ile Ülkenin sperma ihtiyacına önemli katkılar sağlanmaktadır.
Türkiye’de Tarım Bakanlığı tarafından 2022 yılında 3.045.405 doz sperma ithalatı izni verilmiştir. Aynı yıl için özel sektör 1.817.083 doz kamu 1.023.285 doz sperma üretmiştir. Bu çalışmalar sonucunda elde edilen yüksek TPI’lı 5 boğa özel bir Boğa istasyonuna dondurulmuş sperma üretimi için kazandırılmış ve bu boğalardan günümüze kadar yaklaşık 300 bin doz dondurulmuş sperma üretimi gerçekleştirilmiştir. Nitekim tüm dünyada olduğu gibi ET teknolojisin en etkin yaygın etkisi, dondurulmuş boğa sperması üretimi için boğa adayı yetiştirmektir.
Araştırma merkezimiz bünyesinde nitelikli teknik personel ihtiyacının karşılanması için kurslar açılmaktadır.
Ayrıca embriyo transferi alanındaki, kalifiye teknik personel ihtiyacının karşılanması ve bu uygulamanın yasal icrası için gereken “Sığırlarda Embriyo Üretimi Transferi” sertifikası için GETEM bünyesinde kurs düzenlenmektedir.
GETEM mevcut Ar-Ge hafızası ve teknik altyapısıyla sığırlarda embriyo transferi çalışmalarının yaygınlaştırılmasını ve yüksek verimli damızlık hayvan ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlayarak, ülkemiz yetiştiricisine hizmet vermeyi kendine ilke edinmiştir.